ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Η μάστιγα της εποχής

Οι εξαρτησιογόνες ουσίες (ναρκωτικά) είναι ουσίες φυτικές ή χημικές που μπορεί να προκαλέσουν μεταβολή της σωματικής, πνευματικής ή συναισθηματικής κατάστασης του ατόμου που τις χρησιμοποιεί. Υπάρχουν νόμιμες και κοινωνικά παραδεκτές ουσίες, όπως το αλκοόλ, ο καφές, ο καπνός και φάρμακα που δίνονται με συνταγή γιατρού. Επίσης, παράνομες και κοινωνικά απαράδεκτες, όπως το χασίς, η ηρωίνη, η κοκαΐνη κ.λ.π.
Η εφηβεία είναι η περίοδος κατά την οποία συνήθως οι νέοι αρχίζουν να πειραματίζονται με διάφορες ουσίες (νόμιμες και παράνομες).
Το αν ένας έφηβος περάσει από τον πειραματισμό στη συστηματική χρήση και την εξάρτηση είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων: κοινωνικών, περιβαλλοντικών και ατομικών. Οι έφηβοι συνήθως δοκιμάζουν τοξικές ουσίες από περιέργεια, γιατί είναι διαθέσιμες ή επειδή η χρήση κάποιων ουσιών είναι αποδεκτή και προβάλλεται από τα Μ.Μ.Ε., ή γιατί τις χρησιμοποιεί και η παρέα τους, ή γιατί τις χρησιμοποιούν και οι γονείς τους, για να ξεπεράσουν κάποια προβλήματα (δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση, αισθήματα αποτυχίας και απόρριψης κ.λ.π.).
Σοβαρές δυσλειτουργίες του οικογενειακού συστήματος υπάρχουν συνήθως σε πολλές περιπτώσεις νεαρών ατόμων που έχουν εξαρτηθεί από ναρκωτικά.
Ο ρόλος της οικογένειας στην ομαλή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του ατόμου είναι σημαντικός και γΓαυτό η οικογένεια μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην πρωτοβάθμια πρόληψη της χρήσης και κατ' επέκταση της εξάρτησης από τοξικές ουσίες όλων των κατηγοριών.
Είναι απαραίτητη η ανάπτυξη προγραμμάτων αγωγής υγείας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης παράλληλα με τη λήψη άλλων μέτρων.

10 ΤΡΟΠΟΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ ΝΑ ΠΟΥΝ ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

1. ΔΩΣΤΕ ΤΟ ΚΑΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ. Τα παιδιά μαθαίνουν από τους γονείς τους, πότε, *από πού και πώς να παίρνουν τέτοιες ουσίες, όπως τα τσιγάρα, το αλκοόλ, τα φάρμακα και άλλες ουσίες. Η σωστή αλλά και με μέτρο χρήση των τσιγάρων, του αλκοόλ και των φαρμάκων στο σπίτι, μειώνει τον κίνδυνο χρησιμοποίησης ουσιών από τα παιδιά.
2. ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ ΝΑ ΝΟΙΩΘΟΥΝ ΚΑΛΑ ΠΑ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΤΟΥΣ. Τα παιδιά και ειδικά οι έφηβοι νιώθουν συχνά αβέβαιοι για το άτομο τους. Το να γνωρίζουν ότι οι γονείς τους τους έχουν εμπιστοσύνη και αναγνωρίζουν την αξία τους τρόπους για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους. Πάρτε μέρος σε μια από αυτές τις ομάδες είναι κάτι που έχει μεγάλη σημασία γι'αυτά. Δώστε στα παιδιά σας αυτή την ενθάρρυνση και τον έπαινο για τις προσπάθειες που κάνουν, ακόμη κι αν τα αποτελέσματα δεν είναι τέλεια.
3. ΜΑΘΕΤΕ ΝΑ ΑΚΟΥΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ. Το να μιλάτε στα παιδιά δεν είναι πάντα αρκετό. Το να ακούσετε αυτό που έχουν να πουν είναι πιο δύσκολο. Έχετε υπομονή, δώστε τους χρόνο να εκφράσουν αυτό που σκέπτονται, μην αλλάζετε θέμα μόλις αρχίσουν να λένε κάτι, μη διορθώνετε το κάθε τι που λένε, δείξτε τους πως ενδιαφέρεστε απλώς δίνοντας προσοχή, προσπαθείστε να καταλάβετε τι θέλουν να πουν ακριβώς, γιατί συχνά τα παιδιά δεν εκφράζουν τις σκέψεις τους με άμεσο τρόπο.
4. ΣΥΖΗΤΕΙΣΤΕ ΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ ΠΑ ΤΑ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΗ ΠΟΤΑ (ΑΛΚΟΟΛ) ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΟΥΣΙΕΣ. Διαλέξτε την κατάλληλη στιγμή να μοιράσετε τις γνώσεις σας γι'αυτές τις ουσίες με την οικογένεια σας. Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά καταλαβαίνουν τους κινδύνους που έχουν άμεση σχέση με το αλκοόλ και τις άλλες ουσίες. Αν τα παιδιά σας διδάσκονται στο Σχολείο πάνω στο θέμα των ουσιών, ρωτείστε τα να σας πουν τι έχουν μάθει.
5. ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΑΠΌ ΣΥΝΟΜΗΛΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΥΣ. Δεν μπορείτε να απομονώσετε τα παιδιά σας προκειμένου να τα προστατέψετε από τη χρήση των ουσιών. Είναι προτιμότερο να διδάξετε τους τρόπους στα παιδιά σας, πώς να αντιστέκονται στην επιρροή των φίλων που κάνουν χρήση του αλκοόλ και ουσιών. Δώστε τους ιδέες πώς να λένε «ΟΧΙ» στους φίλους που τους προσφέρουν αλκοόλ ή άλλες ουσίες και μη σας ενοχλεί αν θα χρησιμοποιήσουν το όνομα σας σαν αιτία, π.χ. «Οι γονείς μου θα με σκοτώσουν αν θα δοκιμάσω».
6. ΒΑΛΤΕ ΑΥΣΤΗΡΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΑ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΠΟΤΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΥΣΙΕΣ. Βάλτε κανόνες που να είναι ξεκάθαροι και με συνέπεια. Αν έχετε αντίρρηση στη χρήση τσιγάρων, αλκοόλ και άλλων ουσιών, πείτε στα παιδιά σας ότι δεν τους επιτρέπετε να πίνουν ή να καπνίζουν ή να κάνουν χρήση φαρμάκων για τα οποία έχετε αντίρρηση, και επαναλάβετε το αυτό όσες φορές κι αν χρειαστεί. Καθορίστε τους τι θα συμβεί, να παραβούν τις εντολές σας και μη διστάσετε να τα τιμωρήσετε γι'αυτό.
7. ΠΡΟΤΡΕΨΤΕ ΤΑ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Δώστε στα παιδιά την ευκαιρία να λάβουν μέρος σε ασχολίες που τα ευχαριστούν. Φροντίστε να απασχολούνται πάντα με κάτι, οργανώστε διάφορες δραστηριότητες γΓαυτά και ενθαρρύνετε τα παιδιά να πάρουν μέρος σε σπορ, σχολικά προγράμματα, κοινοτικά προγράμματα, εκπολιτιστικά, καλλιτεχνικά και σε ό,τι άλλο τα ευχαριστεί και συμβάλλει στην υγεία τους. Μην τα αφήνετε να «τριγυρίζουν» άσκοπα. Κάτι τέτοιο οδηγεί σε άλλα μπερδέματα. Αν μπορείτε, ενωθείτε με τα παιδιά και διασκεδάστε μαζί τους.
8. ΔΕΙΞΤΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΠΑ ΤΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΑΣ. Ρωτάτε τα παιδιά σας για τα μαθήματα τους, πηγαίνετε στις σχολικές εκδηλώσεις, γνωρίστε τους δασκάλους τους και συζητήστε για την πρόοδο του παιδιού σας. Να γνωρίζετε πάντα πού βρίσκονται τα παιδιά σας και μην τους επιτρέπετε να πηγαίνουν σε πάρτυ ή να διασκεδάζουν κάπου όπου δεν υπάρχουν γύρω μεγάλοι. Παρατηρείτε τι ξοδεύει το παιδί σας. Αν συνηθίζετε να δίνετε στο παιδί σας «χαρτζιλίκι», συζητάτε μαζί του πώς ξοδεύει τα χρήματα του. Παιδιά που έχουν πολλά χρήματα στη διάθεση τους, συνήθως τα ξοδεύουν σε ποτά και άλλα ναρκωτικά.
9. ΜΑΘΕΤΕ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΣΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΕ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ. Το να είσαι γονιός σήμερα είναι δύσκολη δουλειά. Μερικοί από τους τρόπους που μεταχειριζόμαστε, ίσως να μην είναι οι κατάλληλοι, ενώ θα μπορούσαμε με κάποιο άλλο τρόπο να έχουμε μεγαλύτερη επιτυχία. Υπάρχουν ομάδες γονέων που σαν και σας θέλουν να μάθουν διάφορους
10. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΟΤΑΝ ΥΠΟΠΤΕΥΕΣΤΕ ΚΑΠΟΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Οπουδήποτε το παιδί μπορεί να κάνει χρήση αλκοόλ ή άλλων ουσιών. Προσποιούμενοι ότι το πρόβλημα δεν υπάρχει ή καλύπτοντας το πρόβλημα είναι κάτι που δε βοηθάει το παιδί σας. Πρέπει να γνωρίζετε τι θα κάνετε και πού θα πάτε για βοήθεια, αν χρειαστεί. Γι'αυτό να είστε έτοιμοι.

ΠΩΣ ΘΑ ΜΕΙΩΣΕΤΕ ΤΙΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

1. Διαλέξτε την κατάλληλη στιγμή για να πείτε αυτό που θέλετε, π.χ. μη δίνετε οδηγίες, όταν το παιδί έχει σχεδόν βγει έξω από την πόρτα.
2. Συντονίστε τις χειρονομίες και τη στάση σας, με το λεξιλόγιο σας, π.χ. καθίστε έχοντας το παιδί απέναντι σας, κοιτάτε προς την πλευρά του παιδιού, δείξτε διάθεση να ακούσετε, δείξτε ότι ενδιαφέρεστε για ό,τι έχει να πει.
3. Χρησιμοποιήστε λέξεις που καταλαβαίνετε και οι δύο τη σημασία τους. Ζητήστε και δώστε διευκρινίσεις για λέξεις ή εκφράσεις που δεν είναι κατανοητές και στους δυο σας.
4. Να είστε συγκεκριμένοι, δηλαδή να χειρίζεστε ένα - ένα τα θέματα και να επικεντρώνεστε στο θέμα που χρειάζεται συζήτηση, αντί για άλλα θέματα που ανήκουν στο παρελθόν.
5. Αρχίζετε τη φράση σας με το «εγώ» λέγοντας «Εγώ στενοχωρήθηκα πολύ, όταν γύρισες στο σπίτι αργά», αντί να πείτε «Εσύ με στενοχώρησες πολύ όταν γύρισες σπίτι αργά».

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑΣ

1. Βεβαιωθείτε για ποιο πράγμα θέλετε να συζητήσετε και μείνετε σ'αυτό το θέμα.
2. Ακούστε την άποψη του εφήβου και συζητήσετε τις διάφορες λύσεις. Αν ο/η έφηβος ή εσείς δεν μπορείτε να αντιληφθείτε ο ένας την άποψη του άλλου, βάλτε τον εαυτό σας ο ένας στη θέση του άλλου. Αυτό ίσως σας βοηθήσει να καταλάβετε πώς αισθάνετε το παιδί σας.
3. Αποφύγετε να βάζετε κανόνες χωρίς πρώτα να συμβουλευτείτε τον/την έφηβο. Είναι προτιμότερο να βάλετε κανόνες που είναι ρεαλιστικοί και που ο/η έφηβος μπορεί να προσαρμοστεί σ'αυτούς. Να είστε προετοιμασμένοι ότι θα πρέπει να υποχωρήσετε λίγο, για να δείτε και τις ανάγκες του παιδιού, διότι θα σας παρακούσει αν οι κανόνες που θέλετε να βάλετε είναι πολύ αυστηροί.
4. Μερικές φορές δεν υπάρχουν περιθώρια διεξαγωγής συνομιλίας. Αυτές οι περιπτώσεις είναι λίγες και θα πρέπει να εξηγήσετε στο παιδί τους λόγους για την απόφαση σας. Τα παιδιά δέχονται με μεγαλύτερη ευκολία τους κανόνες, αν τους δώσουμε κάποια εξήγηση γιατί πρέπει ή δεν πρέπει να τους ακολουθήσουν.
5. Να θυμάστε ότι το παιδί σας νοιώθει για σας αγάπη, αλλά συμβαίνει αρκετές φορές οι δίοδοι επικοινωνίας μεταξύ σας να είναι αδιέξοδοι.

ΤΑ ΕΙΔΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Ελαφρά ναρκωτικά (ψυχεδελικά).

Μαριχουάνα- Χασίς: Παράγωγα της ινδικής κάνναβης. Καπνίζεται το άνθος (μαριχουάνα) ή η ρητίνη (χασίς) που παρασκευάζεται σε πλακίδια ή κυλίνδρους χρώματος σκούρου καφέ. Το χασίς έχει περιεκτικότητα σε καθαρό ναρκωτικό 40%, ενώ η μαριχουάνα δεν ξεπερνάει το 12%. Δίνουν ένα συναίσθημα ευεξίας, ηρεμίας και εσωτερικής ικανοποίησης. Οι έννοιες του χώρου και του χρόνου αλλοιώνονται. Αποτελούν κοινωνικό κίνδυνο γιατί ανοίγουν το δρόμο στη δοκιμή των σκληρών ναρκωτικών όπως η ηρωίνη και η μορφίνη. Είναι πολύ διαδεδομένα ειδικά στις ανατολικές χώρες.

Σκληρά ναρκωτικά (οπιώδη, αμφεταμίνες).

Όπιο, Ηρωίνη, Μορφίνη: Ναρκωτικά που προκαλούν γρήγορη εξάρτηση και εθισμό. Οι χρήστες τους γίνονται σκλάβοι των ναρκωτικών αυτών, μέσα σε λίγες μέρες και κάνουν τα πάντα για να τα προμηθευτούν από τους εμπόρους ναρκωτικών. Η ευεξία και η υποτιθέμενη ευτυχία που προσφέρουν πληρώνονται με τρόπο φοβερό: με γρήγορη ψυχοσωματική καταστροφή και με απώλεια κάθε ηθικής αξίας.

Κοκαΐνη: Η κοκαΐνη παράγεται από τα φύλλα του φυτού κόκα. Είναι διεγερτικό και δημιουργεί μεγάλη ευφορία, ακόμη και παραισθήσεις. Στις επιδράσεις περιλαμβάνονται διαστολή των ματιών, τρεμούλα και αϋπνία. Η συχνή εισπνοή από τη μύτη μπορεί να τη βλάψει.

LSD: (Λυσεργικό οξύ). Το πιο γνωστό παραισθησιογόνο. Το ναρκωτικό που διαστέλλει τη συνείδηση. Ενας μεγάλος κίνδυνος για τους νέους, που δεν είναι έτοιμοι να εντιμετωπίσουν τις επιδράσεις του. Η λήψη του προκαλεί τροποποίηση στην αντίληψη της πραγματικότητας.

Αμφεταμίνες: Από τις πιο επικίνδυνες κατηγορίες χημικών ουσιών που κυκλοφορούν. Διεγείρουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, δημιουργούν περιορισμό της πνευματικής και μυϊκής κόπωσης και βελτίωση της διάθεσης του ανθρώπου και διάθεση για εργασία. Ακόμη προκαλούν αύξηση των μυϊκών δυνάμεων. Χρησιμοποιούνται ευρύτατα από άτομα που θέλουν να μην κοιμηθούν τη νύχτα για να εργαστούν, από αθλητές για να αυξήσουν τις δυνάμεις και τις επιδόσεις τους (ντοπάρισμα), από γυναίκες για να μειώσουν την όρεξη του φαγητού και να μην παχαίνουν, από κακοποιούς για να έχουν θάρρος και ψυχραιμία κατά τη διάπραξη εγκλημάτων .

Βαρβιτουρικά: Επιδρούν ως καταπραϋντικά και υπνωτικά. Χρησιμοποιούνται για την καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος. Γίνονται εύκολα συνήθεια και απαιτούν όλο και μεγαλύτερες δόσεις. Έτσι μετατρέπονται σε ναρκωτικά και γίνονται επικίνδυνα. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος όταν η λήψη τους συνδυάζεται με οινοπνευματώδη ποτά ή άλλα ναρκωτικά. Χορηγούνται κατόπιν οδηγίας γιατρού και κυκλοφορούν σε ταμπλέτες, κάψουλες και ενέσεις. Από τη χρήση τους έχουν προκληθεί πολλοί θάνατοι.